Kanser

Romatoid Artrit hastalığı ile ilgili çalışmaları nedeniyle 2020 yılında L'Oréal Türkiye ve UNESCO Türkiye Milli Komisyonu tarafından hayata geçirilen “Bilim Kadınları İçin” programı kapsamında ödül almaya hak kazanan genç ve yetenekli, Türk bilim kadınları arasında yer alan Nazar İleri Ercan’ın yürüttüğü, üç yıl sürmesi planlanan nano ilaç araştırması TÜBİTAK tarafından destekleniyor. Nano ilacın kemoterapi, immunoterapi gibi yöntemleri tek bir yapıda toplayarak hastalıklı bölge üzerinde etkili olması hedefleniyor.

DNA dizileme teknolojileri gelişip mali açıdan da erişilebilir oldukça, bilim dünyası başta kanser türleri olmak üzere birçok hastalığın teşhisinde artık genomik verilerden yararlanıyor. Genom verilerinin hesaplama sistemleri için büyüklüğü çok yüksek miktarlarda olduğu için DNA'daki bu değerli bilgilerin kompakt ve doğru bir şekilde temsil edilmesi ise ayrı bir önem arz ediyor.

Doç Dr. Sanyal seminerinde, sürdürmekte olduğu yenilikçi ilaç araştırmalarından örnekler verdi. Sanyal’ın kurucusu olduğu sağlık girişimi RS Research, kanser alanında yürütmekte olduğu ilaç araştırmalarıyla geçtiğimiz günlerde Avrupa Yatırım Fonu (EIF) olan teknoloji temelli risk sermayesi fonu ACT’den 1.1 Milyon Euro tutarında yatırım almış bulunuyor.

Boğaziçili fizikçi ışığı sese dönüştüren mikroskop geliştirdi

Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde en çok Ar-GE yatırımı ve araştırma yapılan sağlık sorunlarının başında kanser ve kardiyovasküler hastalıkları geliyor. Dünya Sağlık Örgütü verilerinin de gösterdiği gibi dünya nüfusu hızla yaşlanıyor. Şeker hastalığı, eklem hastalıkları, kanser ve kalp hastalıkları gibi çoğunlukla yaşlılık döneminde görülen hastalıklar günümüzde daha yüksek oranlarda görülüyor.

Mustafa Çetiner gibi uzmanların yazdığı bu mecrada kanser hakkında bana söz düşmez elbet, ama yine de mühendis bakışıyla anlayabildiklerimi kendim gibi tıptan anlamayan, ama bilgisayarcılıktan biraz anlayan okuyuculara yönelik olarak, kısa paragraflar halinde toparlamayı bir deneyeceğim.

DNA bir tür bilgisayar programları kütüphanesi. İçindeki programlara "gen" diyoruz. Bu programlar adları A, T, G, C harfleriyle başlayan şu ünlü moleküller art arda dizilerek "yazılmış" (aslında evrilmiş).

Hastalıkların tespiti için geliştirilen ve biyobelirteçleri (biomarker) deri üzerinden algılayabilen biyonsensör teknolojisi ile düşük hacimde vücut sıvısı kullanılarak çoklu hastalık tespiti hızlanarak kolaylaşıyor.